Kategoria dla operacji z użyciem systemów BSP. Przeznaczona do wykonywania lotów o średnim ryzyku.
Kategoria otwarta, Kategoria szczególna
W ramach egzaminu NSTS można uzyskać kwalifikacje pilota bezzałogowego statku powietrznego dla podkategorii A2 kategorii otwartej. Cena egzaminu NSTS+A2 różni się od ceny samego egzaminu NSTS. Jeśli szkoła w której realizowane było szkolenie NSTS zapłaciła jedynie za egzamin NSTS, uczestnik egzaminu może samodzielnie dopłacić różnicę w cenie.
Analiza ryzyka SORA (ang. Specific Operation Risk Assessment) to metodyka postępowania, przy pomocy której wnioskodawca może zweryfikować operację lotniczą BSP pod kątem bezpieczeństwa. Jest to konieczny załącznik do wniosku o zezwolenie Prezesa ULC na loty w kategorii szczególnej (ang. SPECIFIC), nie mieszczące się w scenariuszach standardowych.
W okresie przejściowym metodyka SORA może być wykorzystywana do wniosku o zezwolenie na operację lotniczą z użyciem BSP która nie mieści się w jednym z ośmiu narodowych scenariuszy standardowych, opublikowanych przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego w wytycznych.
Informację tu zawarte są skierowane do operatorów realizujących loty BSP w kategorii szczególnej a także kadry kierowniczej zarządzającej przedsiębiorstwami, które rozważają wdrożenie usług z wykorzystaniem BSP i potrzebują pomocy w zakresie przygotowanie analizy ryzyka.
Za opracowanie metodyki SORA odpowiedzialna jest organizacja JARUS (ang. Joint Authorities for Rulemaking on Unmanned Systems). Organizacja ta opracowuje propozycje przepisów w zakresie dronów dla międzynarodowych legislatorów i między innymi przygotowała wytyczne: JARUS guidelines on Specific Operations Risk Assessment.
Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa przygotował zestaw materiałów składających się z przewodnika SORA i formatki SORA w dwóch wersjach dla przedsiębiorstwa i dla operatorów (Pilotów BSP) będących osobami fizycznymi.
Przed rozpoczęciem analizy ryzyka według metodyki SORA, wnioskodawca powinien sprawdzić, czy operacja lotnicza którą planuje wykonać nie należy do kategorii otwartej, nie podlega scenariuszowi standardowemu oraz nie jest wyłączona przez właściwy organ (nadzór lotniczy w Polsce Urząd Lotnictwa Cywilnego). W tym celu należy sprawdzić czy:
Jeśli wnioskowanej operacji lotniczej nie dotyczą powyższe przypadki, można zastosować analizę ryzyka metodyką SORA.
Ten krok jest jednym z ważniejszych elementów całej analizy ponieważ zawiera jej koncepcję. Koncepcja operacji (ang. CONOPS – CONcept of OPerationS) to dokument opisujący operację lotniczą z punktu widzenia operatora, która będzie z niej korzystał. CONOPS służy do przekazywania wszystkim interesariuszom ilościowych i jakościowych cech tej operacji.
Z opisu CONOPS wynika rodzaj BSP który ma być używany do realizacji operacji oraz jego parametry techniczne, takiej jak: masa startowa, rozpiętość ramion (wielowirnikowce MR), rozmiar wirnika (śmigłowiec H) rozpiętość skrzydeł (samolot A), prędkość maksymalna, przekrój poprzeczny i inne. Parametry potrzebne są do ustawienia analizy i obliczenie energii kinetycznej BSP.
Określenie bazowego GRC, czyli ryzyka jakie niesie za sobą lot dronem dla osób znajdujących się na ziemi.
Określenie końcowego GRC, po wprowadzeniu środków operacyjno – technicznych mających na celu obniżenia ryzyka na ziemi.
Określenie początkowego ARC, czyli ryzyka jakie niesie za sobą lot dronem dla załogowych statków znajdujących się w przestrzeni powietrznej.
Określenie końcowego ARC, po wprowadzeniu środków operacyjnych i technicznych zmniejszających ryzyko kolizji z innym statkiem powietrznym.
Określenie parametru TMPR, po zastosowaniu działań operacyjnych i technicznych zmniejszających ryzyko kolizji z załogowym statkiem powietrznym.
Określenie poziomu solidności SAIL, konsolidującego ryzyko na ziemi (GRC) i w powietrzu (ARC).
Identyfikacja celów bezpieczeństwa operacyjnego OSO i określenie poziomów solidności z jakimi powinny być wprowadzone.
Określenie i rozważenie ryzyka operacji uwzględniając obszar przyległy i przyległą przestrzeń.
Podsumowanie uzyskanych wyników uzyskanych w poszczególnych krokach analizy ryzyka metodyką SORA.
Udostępniamy eksperckim system online, który ułatwia przeprowadzenie analizy ryzyka według metodyki SORA. Jest to pierwszy system wspomagający analizę ryzyka w Polsce. Jest dostępny pod adresem: https://eSORA.online.
Zapraszamy również na WEBINARY DRONOWE ™ na którym opracujemy dokumenty koniecznie do złożenia wniosku w ULC.
Narodowe STandardowe Scenariusze (NSTS – ang. National STandard Scenario) zwane inaczej scenariuszami krajowymi, obowiązują w Polsce od 31 grudnia 2020 roku. Jest ich osiem. Cztery pierwsze określają loty w warunkach VLOS (w zasięgu wzroku pilota BSP lub obserwatora). Zaś cztery kolejne loty w warunkach BVLOS (poza zasięgiem wzroku pilota BSP). Zostały one wprowadzone na mocy wytycznych Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego:
Podmiot szkolący KursNaDrony.pl oferuje indywidualne szkolenia lotnicze dla pilotów BSP. Specjalizujemy się w zakresie scenariuszy związanych z bezzałogowymi wielowirnikowcami o różnych masach startowych:
W sklepie internetowym nie oferujemy szkoleń:
ponieważ są to szkolenia specjalistyczne, szyte na miarę, wymagające ustaleń. Zapraszamy do kontaktu w celu ustalenia szczegółów.
Program szkolenia praktycznego określają WYTYCZNE NR 15 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-01 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) lub z widokiem z pierwszej osoby (FPV), wykonywanych z użyciem bezzałogowego statku powietrznego o masie startowej mniejszej niż 4 kg.
Praktyczne szkolenie lotnicze w zakresie scenariusza NSTS-01 składa się z następujących tematów i obszarów, które należy uwzględnić w ramach szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych:
(a) Czynności przed lotem
(b) Procedury w trakcie lotu
(c) Czynności po zakończeniu lotu
i. Planowanie operacji, względy dotyczące przestrzeni powietrznej i ocena ryzyka na miejscu operacji. Kwestie, które należy uwzględnić:
ii. Przegląd przedstartowy i konfiguracja systemu bezzałogowego statku powietrznego (w tym tryby lotu i zagrożenia związane ze źródłami energii). Kwestie, które należy uwzględnić:
iii. Znajomość podstawowych czynności, które należy podjąć w przypadku sytuacji awaryjnej, w tym w przypadku problemów z systemem bezzałogowego statku powietrznego, lub w przypadku wystąpienia w trakcie lotu zagrożenia kolizją w powietrzu.
i. Prowadzenie skutecznej obserwacji i utrzymywanie bezzałogowego statku powietrznego w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) w każdym momencie, co obejmuje: posiadanie w każdym momencie orientacji sytuacyjnej w odniesieniu do danej lokalizacji pod względem przestrzeni operacyjnej i pod kątem obecności innych użytkowników przestrzeni powietrznej, przeszkód, ukształtowania terenu oraz osób.
ii. Wykonywanie dokładnych i kontrolowanych manewrów w locie na różnych wysokościach i w różnych odległościach reprezentatywnych dla danego NSTS (w tym lot w trybie manualnym/bez wsparcia globalnego systemu nawigacji satelitarnej lub w trybie równoważnym, jeżeli bezzałogowy statek powietrzny jest w niego wyposażony).
Wykonuje się co najmniej następujące manewry w różnych orientacjach bezzałogowego statku powietrznego względem pilota:
iii. Monitorowanie w czasie rzeczywistym stanu systemu bezzałogowego statku powietrznego i dotyczących go ograniczeń w zakresie maksymalnego czasu lotu.
Lot w warunkach odbiegających od normy:
i. Wyłączenie i zabezpieczenie systemu bezzałogowego statku powietrznego.
ii. Kontrola po zakończeniu lotu i zarejestrowanie wszelkich istotnych danych dotyczących ogólnego stanu systemu bezzałogowego statku powietrznego (jego układów, komponentów i źródeł zasilania) oraz zmęczenia załogi.
iii. Przeprowadzenie odprawy na temat wykonanej operacji.
Praktyczny egzamin wewnętrzny polega na ocenie przez INStruktora, operacji z użyciem bezzałogowego statku powietrznego wykonanej przez ucznia-pilota. Ocenia podlegają wszystkie wymienione wyżej umiejętności.
Po zaliczonym egzaminie wewnętrznym wyznaczony operator systemu BSP (czyli KursNaDrony.pl) wystawia uczestnikowi szkolenia potwierdzenie ukończenia szkolenia praktycznego NSTS-01 oraz wysyła dokumentu do Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
Na podstawie przesłanych do ULC dokumentów, operator (uczestnik szkolenia) ma aktualizowany profil pilota w systemie drony.ulc.gov.pl i aktywowane uprawnienie NSTS-01.
Program szkolenia teoretycznego określają WYTYCZNE NR 15 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-01 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) lub z widokiem z pierwszej osoby (FPV), wykonywanych z użyciem bezzałogowego statku powietrznego o masie startowej mniejszej niż 4 kg.
Teoretyczne szkolenie lotnicze w zakresie scenariusza NSTS-01 zawiera następujące dziedziny:
I) Przepisy lotnicze
II) Ograniczenia możliwości człowieka
III) Procedury operacyjne
IV) Techniczne i operacyjne środki ograniczające ryzyko w powietrzu
V) Ogólna wiedza na temat systemów bezzałogowych statków powietrznych
VI) Meteorologia
VII) Osiągi systemu bezzałogowego statku powietrznego w locie
VIII) Techniczne i operacyjne środki ograniczające ryzyko na ziemi
1. Wprowadzenie do EASA i systemu lotniczego:
2. Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie systemów bezzałogowych statków powietrznych oraz operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych z państw trzecich oraz rozporządzenie 2019/947:
3. Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze i akty wykonawcze do niej w zakresie bezzałogowych statków powietrznych.
4. System teleinformatyczny dla operacji bezzałogowych, wskazany przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej.
5. Wprowadzenie do kategorii „szczególnej”.
6. Instrukcja Operacyjna.
7. Ocena ryzyka, koncepcja operacji CONOPS, wprowadzenie do metodologii SORA (Specific Operations Risk Assessment).
8. Przegląd standardowych scenariuszy (STS) i predefiniowanych ocen ryzyka (PDRA).
1. Wpływ środków psychoaktywnych, alkoholu oraz przypadki, gdy pilot jest niezdolny do wykonywania swoich zadań z powodu urazu, zmęczenia, zażywania lekarstw, choroby lub z innych przyczyn.
2. Ludzka percepcja:
1. Przed lotem:
2. W locie:
3. Po locie:
1. Umiejętności pilota bezzałogowego statku powietrznego:
2. Dziennik pokładowy i związana z nim dokumentacja.
3. Dobre praktyki sterowania bezzałogowymi statkami powietrznymi.
4. Ogólne informacje o nietypowych warunkach (np. przeciągnięcia, obroty, ograniczenia dla pionowych zmian wysokości, autorotacja, pierścienie wirowe).
5. Podejmowanie decyzji w locie.
6. Bezpieczeństwo lotnicze:
7. Ograniczenia przestrzeni powietrznej:
1. Podstawowe zasady lotu.
2. Wpływ warunków środowiskowych na działanie bezzałogowego statku powietrznego.
3. Zasady zdalnego kierowania bezzałogowego statku powietrznego:
4. Zapoznanie się z informacjami zawartymi w instrukcji użytkownika bezzałogowego statku powietrznego, w szczególności w zakresie:
5. Utrata sygnału i protokoły awarii systemu – zrozumienie stanu i planowanie zaprogramowanych reakcji, takich jak powrót do domu, zawis (loiter), natychmiastowe lądowanie.
6. Systemy awaryjnego zakończenia lotu.
7. Tryby sterowania lotem.
1. Wpływ pogody na bezzałogowe statki powietrzne:
2. Pozyskiwanie i analiza prognoz pogody.
3. Uzyskiwanie i interpretacja zaawansowanych informacji o pogodzie:
1. Typowa obwiednia operacyjna wiropłatu, płatowca i hybrydowego.
2. Masa, wyważenie oraz środek ciężkości (CG):
3. Zabezpieczenie ładunku.
4. Akumulatory:
1. Funkcje trybu niskiej prędkości.
2. Ocena odległości od osób.
3. Zasada 1:1.
4. Zapoznanie się ze środowiskiem pracy, w szczególności:
Sekcja UAS.NSTS-01.060 pkt. 2 ppkt. 2 załącznika do rozporządzenia nr 2019/947, określa jak ma wyglądać teoretyczny egzamin wewnętrzny, z jakich dziedzin mają być pytania i jaki ma być poziom weryfikowanej wiedzy.
Egzamin wewnętrzny będzie obejmował co najmniej 80 pytań wielokrotnego wyboru. Celem egzaminu jest ocena wiedzy Pilota BSP w zakresie dziedzin wymaganych programem NSTS-01. Zaliczenie teoretycznego egzaminu wewnętrznego NSTS-01 jest możliwe po udzieleniu przez ucznia – Pilota BSP co najmniej 75% prawidłowych odpowiedzi na wylosowane pytania.
Po zaliczonym egzaminie wewnętrznym wyznaczony operator (czyli KursNaDrony.pl) wystawia uczestnikowi szkolenia Certyfikat wiedzy teoretycznej Pilota BSP. Certyfikat jest potrzebny do rozpoczęcie szkolenia praktycznego.
Aby uzyskać certyfikat należy wziąć udział we wszystkich zajęciach pakietu szkoleniowego Teoria NSTS-01, na który składają się następujące elementy:
Po zaliczeniu teoretycznego egzaminu wewnętrznego, wyznaczony operator KursNaDrony.pl (według poprzedniej nomenklatury ośrodek szkolenia lotniczego – podmiot szkolący) wystawia uczestnikowi:
Uzyskany Certyfikat wiedzy teoretycznej Pilota BSP pozwala na rozpoczęcie szkolenia praktycznego w zakresie NSTS-01, u INStruktora autoryzowanego przez KursNaDrony.pl. Szkolenie praktyczne prowadzone będzie tylko na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Lista autoryzowanych INStruktorów jest udostępniana uczestnikowi szkolenia po zaliczeniu egzaminu.
Więcej informacji znajduje się na stronie: zawodowego szkolenia lotniczego w zakresie NSTS-01.
Posiadanie uprawnienia NSTS-01 pozwala wykonywać loty w kategorii szczególnej w trybie VLOS i FPV, dronami o masie startowej do 4kg, zgodnie z zasadami określonymi przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego narodowym scenariuszu standardowym NSTS-01. Żeby uzyskać kwalifikację NSTS-01 należy przejść szkolenie lotnicze w tym zakresie. Szkolenie składa się z części teoretycznej i praktycznej. Po zakończeniu szkolenia pilot BSP zgłasza się na egzamin NSTS. Żeby można było wykonywać loty w kategorii szczególnej należało złożyć oświadczenie o operacji. Można to było zrobić do 31 grudnia 2023 r. Jeśli chcesz latać według scenariusza NSTS, ale nie złożyłeś oświadczenia w terminie, napisz na adres kurs@drony.pl.
Pilot który będzie miał ważne kwalifikacje NSTS-01 lub wyższe i ważne oświadczenie o operacji zgodnej z NSTS-01 na koniec 2023 r. będzie mógł wykonywać loty bezzałogowymi statkami powietrznymi nieopatrzonymi etykietą identyfikacyjną klasy, aż do 31 grudnia 2025! Oznacza to możliwość latania posiadanymi starszymi dronami (Phantom 3, Phantom 4, Mavic 2 PRO, itp.). Wynika to z treści scenariusza:
3. W ramach niniejszego scenariusza mogą być wykonywane loty bezzałogowych statków powietrznych nieopatrzonych etykietą identyfikacyjną klasy, określoną w częściach 1–5, 16 i 17 załącznika do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie systemów bezzałogowych statków powietrznych oraz operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych z państw trzecich (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 1, z późn. zm.1), zwanym dalej „rozporządzeniem nr 2019/945/UE”.
Posiadacz uprawnienia NSTS-01 może latać w zasięgu wzroku VLOS dronami, których masa startowa (TOM) nie przekracza 4kg. Prezes ULC nie ogranicza typu BSP, który może być używany do takich lotów. A to znaczy, że można latać welowirnikowcami (MR), samolotami (A), śmigłowcami (H).
W kategorii otwartej (uprawnienia A1/A2/A3) loty w zasięgu wzroku VLOS mogą być wykonywane na zasadach tej kategorii, z zachowaniem odpowiednich odległości poziomych od osób i mienia. Odległości pozioma od osób i mienia zależy do posiadanego uprawnienia w podkategorii A1, A2, A3.
Posiadacz uprawnienia NSTS-01 może latać w zasięgu wzroku VLOS z zachowaniem bezpiecznej odległości od osób i mienia. O tym jaka to ma być odległość nie decyduje sztywny przepis (tak jak w A1/A2/A3) tylko sam Pilot BSP. W celu określanie bezpiecznej odległości bierze on pod uwagę czynniki omawiane na szkoleniu lotniczym NSTS-01.
Posiadacz uprawnienia NSTS-01 może latać w trybie FPV dronami, których masa startowa (TOM) nie przekracza 4kg. Prezes ULC nie ogranicza typu BSP, który może być używany do takich lotów. A to znaczy, że można w trybie FPV latać welowirnikowcami (MR), samolotami (A), śmigłowcami (H).
W kategorii otwartej (uprawnienia A1/A2/A3) loty FPV mogą być wykonywane na zasadach tej kategorii, czyli potrzebny jest obserwator. Główna różnica pomiędzy lotami FPV w kategorii szczególnej z uprawnieniem NSTS-01 to brak konieczności latania z obserwatorem. W operacjach FPV z uprawnieniem NSTS-01 lot jest wykonywany:
Pilot BSP podczas wykonywania lotów VLOS lub FPV musi brać pod uwagę aktualne przepisy opisane w:
Nie są to wszystkie akty prawne obowiązujące pilota BSP!
Posiadanie uprawnienia NSTS-01 daje Pilotowi BSP możliwość latania w kategorii szczególnej z wykorzystaniem narodowego scenariusza standardowego o numerze 01. Uprawnia ono do latania wszystkimi rodzajami dronów (MR, A, H) o masie startowej nie większej niż 4kg. Posiadając to uprawnienie można wykonywać operacje z użyciem BSP:
Od 1 stycznia 2024 loty BSP będą mogły być wykonywane dronami oznaczonymi klasami C0-C6. Piloci którzy będą posiadać kwalifikacji NSTS-01 do 31 grudnia 2025 będą mogli wykonywać loty przy użyciu dronów nie posiadających klas. Warto więc zrobić szkolenie i uzyskać kwalifikacje.
Szkolenie jest podzielone na część teoretyczną i praktyczną. Zajęcia praktyczne realizowane są jeśli temperatura zewnętrzna jest wyższa niż 15 st. C. Nie latamy podczas opadów deszczu i wiatru wiejącego z prędkością większą niż 10m/s.
Szkolenie zaczyna się od pracy samodzielnej uczestnika, z wykorzystaniem systemu TestNaDrony.pl, który zawiera bazę aktualnej wiedzy w zakresie obowiązujących przepisów, procedur i dobrych praktyk. Uczestnik musi spędzić na szkoleniu teoretycznym nie mniej niż 12h. Szkolenie kończy się testem weryfikującym, sprawdzającym wiedzę z 8 dziedzin wymaganych dla uprawnienia NSTS-01.
Uczestnik szkolenie może wziąć udział w webinarach dronowych, które znacznie wykraczają ponad program szkolenia teoretycznego NSTS-01.
Po zaliczonym teście weryfikującym uczestnik umawia się na zajęcia praktyczne w terminie ustalanym indywidualnie z INStruktorem. Zajęcia są realizowane zgodnie z programem szkolenia praktycznego NSTS-01 i trwają nie mniej niż 4h. W trakcie szkolenia praktycznego prowadzona jest ocena umiejętności praktycznych wymaganych dla uprawnienia NSTS-01.
Podstawowe umiejętności praktyczne trenowane pod okiem INStruktora mogą być „szlifowane” samodzielnie przy użyciu symulatora lotu dronem AeroSIM RC, który można kupić lub wypożyczyć na czas kursu.
Zajęcia praktyczne odbywają się na terenie Warszawy. W zależności od czynników zewnętrznych, może to być pole przy Centrum Olimpijskim, okolice ulicy Stanisława Chudoby na warszawskiej Białołęce, lub strefa TRA138.
Istnieje możliwość dojazdu INStruktora do uczestnika szkolenia. Wymaga to jednak osobnych ustaleń i wiąże się z dodatkowym kosztem doliczanym do standardowej ceny szkolenia.
Materiały dydaktyczne dla poszczególnych dziedzin szkolenia NSTS-01 w kategorii szczególnej zostały opracowywane od podstaw. Nie jest to kopia starych slajdów ze szkoleń w zakresie VLOS dla świadectwa kwalifikacji UAVO!
To zupełnie nowe materiały, które przygotowujemy od początku 2021 r. Powstały na bazie 10 letniego doświadczenia – Piotr Kleczyński zawodowo szkoli pilotów BSP od 2011 roku.
Szkolenie lotnicze to ważny etap w karierze Pilota BSP! Żeby jednak móc latać bezpiecznie, potrzebne są drony, oraz profesjonalny serwis. Każdy kto ukończy nasze szkolenie do uprawienia NSTS-01 otrzyma kod rabatowy na zakupy dronów DJI lub wyścigowych customów FPV w DRONEXPERT.eu.
Wystawiaj twarz do słońca i polecaj KursNaDrony innym, ktoś może potrzebować szkolenia
Zapraszam,
Piotr Kleczyński
