Przestrzeń powietrzna jest współdzielona z innymi użytkownikami, dlatego ważne jest przestrzeganie pewnych zasad.
KnowHow, Przestrzeń powietrzna
Strefa geograficzna informacyjna, w skrócie DRA-I (ang. Information), to przestrzeń powietrzna zawierającą informacje konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa wykonywania operacji przy użyciu systemów BSP, w tym informacje i ostrzeżenia nawigacyjne.
Strefy DRA-I będą pojawiać się również tam, gdzie są wyznaczone struktury lub strefy lotnicze: NW, AREA, RMZ, ADIZ.
Inne zostały opisane we wpisie: Strefy geograficzne.
KnowHow, Przestrzeń powietrzna
Strefa geograficzna ograniczona, w skrócie DRA-R (ang. Restricted), to przestrzeń powietrzna w której loty systemów BSP mogą być wykonywane za zgodą i na warunkach określonych przez PAŻP lub podmiot uprawniony, na wniosek którego strefa ta została wyznaczona. W Polsce strefy ograniczone DRA-R mają dodaną dodatkową literę, określającą prawdopodobieństwa otrzymania zgody na lot:
Strefy DRA-R(H/M/L) będą pojawiać się również tam, gdzie są wyznaczone strefy lotnicze: CTR wraz z ich wewnętrznym podziałem na rejony lotów RPA, MCTR, ATZ, TRA, P, R, D.
Inne zostały opisane we wpisie: Strefy geograficzne.
KnowHow, Przestrzeń powietrzna
Strefa geograficzna zakazana, w skrócie DRA-P (ang. Prohibited), to przestrzeń powietrzna w której loty systemów BSP nie mogą być wykonywane, z wyjątkiem lotów wykonywanych na warunkach określonych przez PAŻP lub przez podmioty uprawnione.
Strefy DRA-P będą pojawiać się również tam, gdzie są wyznaczone wojskowe strefy lotnicze: TSA i MRT.
Inne zostały opisane we wpisie: Strefy geograficzne.
Aktualne przepisy, KnowHow, Przestrzeń powietrzna
Podczas lotu dronem pojawia się czasami konieczność wykonaniu lotu nad jakimś obiektem lub terenem. Podczas przygotowania do lotu trzeba pamiętać, żeby sprawdzić nad czym będzie realizowany lot, ponieważ w wytycznych Prezesa ULC znajduje się zapis:
„Operacje wykonywane przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych wykonywane nad:
1) portami morskimi
2) lotniskami
3) stacjami elektroenergetycznymi, ujęciami wody i oczyszczalniami ścieków
4) jednostkami wojskowymi i poligonami
– wykonuje się za zgodą lub na potrzeby zarządzającego danym obiektem”.
W narodowych scenariuszach standardowych jest dodatkowo następujący zapis:
„jedynie za zgodą lub na potrzeby zarządzającego danym obiektem w przypadku wykonywania operacji nad portami morskimi, lotniskami, elektrowniami, stacjami elektroenergetycznymi, ujęciami wody i oczyszczalniami ścieków, jednostkami wojskowymi i poligonami„.
Z powyższych zapisów wynika, że są pewne obiekty nad którymi lot dronem można wykonać jedynie po uzyskaniu zgody od zarządzającego danym obiektem. Na Google Maps lub Open Street Map dość łatwo jest znaleźć i zakwalifikować:
ale to nie wszystko. Są jeszcze tereny zamknięte…
Nad terenami zamkniętymi co do zasady nie można latać dronem. Problem polega na tym, że tereny zamknięte często nie są oznaczone na żadnej mapie ani objęte strefą geograficzną. Skąd zatem można się dowiedzieć o tych strefach? W zasadzie tylko przez analizę DECYZJI Nr 7/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 17 lutego 2023 r. zmieniająca decyzję w sprawie ustalenia terenów zamkniętych w resorcie obrony narodowej.
Przykładem może być budynek Agencji Wywiadu na ulicy Miłobędzkiej 55 w Warszawie. Budynek Agencji Wywiadu jest oznaczony na Google Maps:
i na Open Street Map:
W tym samym miejscu nie ma jednak strefy geograficznej, która mogłaby ostrzec nieświadomego pilota, o tym, że nie może on latać nad tym budynkiem.
Niedaleko miejscowości Stare Kiejkuty znajduję się, oznaczony na Open Street Map – Ośrodek Szkolenia Agencji Wywiadu:
Nad Ośrodekiem Szkolenia Agencji Wywiadu znajduje się strefa lotnicza EPP12
Jak widać na powyższym przykładzie, nie wszystkie obiekty lub tereny zamknięta są objęte strefami geograficznymi, co może być problemem nie tylko dla nowych pilotów! Oznacza to, że analiza stref geograficznych np. w aplikacji DroneMap, nie jest wystarczająca, aby mieć pewność, że planowany lot będzie zgodny z prawem. Informacji o możliwości wykonania lotu w danym miejscu trzeba szukać w różnych źródłach, co utrudnia i przedłuża proces przygotowania przed lotem.
UWAGA!
Warto dokładnie analizować opisy stref geograficznych, ponieważ mogą się w nich znajdować błędy. Najlepiej przeanalizować to na przykładzie strefy EPP12. W opisie strefy jest napisane:
DRA-R P. Lot bezzałogowymi statkami powietrznymi tylko za zgodą Zarządzającego obiektem objętym daną strefą DRA-R EPP i na warunkach przez niego określonych.
UWAGA! Zgoda nie jest wymagana, gdy wykonujesz operacje w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) BSP, którego masa startowa nie przekracza 900 g, w przypadku wykonywania lotów 500 m od terenu obiektu chronionego strefą DRA-R EPP do maksymalnej wysokości 30 m AGL. Przed lotem wykonaj Check-In w aplikacji. Zakończ Check-In po wykonaniu lotów.
Może się wydawać, że zgoda nie jest wymagana podczas lotów VLOS dronem do 900 g, jeśli odległość jest większa niż 500 m od płotu Ośrodka Szkolenia Agencji Wywiadu. Jednak po wykonaniu telefonu pod numerem 48226405019, okazuje się, że jest inaczej. Najpierw rozmowa jest przekazywana do biura bezpieczeństwa, następnie do kolejnego działu, w którym osoba po wypytaniu o szczegółów lotu, zapisuje numer kontaktowy i mówi, że ktoś oddzwoni. Po krótkiej chwili (pierwszy telefon wykonany w dzień powszedni około godziny 15:45), odzwania żołnierz, który po wypytaniu szczegółów podaję w które dni jest całkowity zakaz lotu w strefie EPP12 a w pozostałych dniach podaję procedurę wykonania lotu. Polega ona na tym, że trzeba do niego zadzwonić przed startem, on przyjedzie i będzie obecny podczas wykonywania lotu w celu sprawdzenia fotografowanych obiektów.
Należy mieć również na uwadze, że zgodnie z wytycznymi Prezesa ULC:
„Operacje przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych nad rurociągami paliwowymi, liniami energetycznymi i liniami telekomunikacyjnymi, zaporami wodnymi, śluzami oraz innymi urządzeniami znajdującymi się w otwartym terenie, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, środowiska albo spowodować poważne straty materialne, wykonuje się z zachowaniem szczególnej ostrożności„.
Obiekty i tereny zamknięte nad którymi nie wolno latać, mogą nie być oznaczone. Trzeba więc szukać informacji przez analizę zdjęć z Google Map lub Open Street View w miejscu planowanych lotów. Jeśli w pobliżu miejsca planowanych lotów znajduje się budynek ogrodzony wysokim płotem lub drutem kolczastym, powinno to wzbudzić czujność u pilota BSP. Można również przeglądać prasę i strony www instytucji w poszukiwaniu takich informacji:
KnowHow, Przestrzeń powietrzna
AUP (ang. Airspace Use Plan), to plan użytkowania przestrzeni powietrznej, który zawiera strefy elastyczne zamówione przez zarządzających. Plan jest tworzony przez komórkę AMS-2, która wchodzi w skład Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. AUP obejmuj 24 godzinny przedział czasu zaczynający się o 6:00 UTC jednego dnia o kończący o 6:00 następnego dnia. To znaczy, że na każdy dzień przygotowywany i publikowany jest tylko jeden AUP w ramach danego rejonu informacji powietrznej. Plan można obejrzeć w postaci tabeli lub stref umieszczonych na mapie:
Więcej o w rozdziale Strefy lotnicze.
