Instrukcja operacyjna (w skrócie: INOP) to dokument opracowany przez operatora systemu BSP, wymagany dla każdego lotu:
- BVLOS wykonywanego według narodowych scenariuszy standardowych: NSTS-05, NSTS-06, NSTS-07, NSTS-08
- VLOS/BVLOS wykonywanego według europejskich scenariuszy standardowego STS-01 i STS-02
Od 1 stycznia 2026 r. (czyli po zakończeniu okresu przejściowego dla narodowych scenariuszy standardowych NSTS) instrukcja operacyjna będzie dotyczyła każdego operatora (pilota) latającego w kategorii szczególnej. Warto więc zacząć nad nią pracować wcześniej.
Obowiązki operatora
Obowiązki operatora zależą od kategorii lotu (są inne dla kategorii otwartej i szczególnej) oraz od scenariusza standardowego według którego wykonywane są loty (są inne dla lotów VLOS i inne dla lotów BVLOS):
W rozdziale UAS.NSTS-0x.070 Obowiązki operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego (gdzie: x to liczba 5, 6, 7, 8 określająca numer narodowego scenariusza standardowego dla operacji BVLOS), znajduje się następujący zapis:
Oprócz obowiązków określonych w sekcji UAS.SPEC.050 załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE operator systemu bezzałogowego statku powietrznego:
1. Sporządza instrukcję operacyjną zgodnie z dodatkiem 5 załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE.
2. Zapewnia adekwatność procedur bezpieczeństwa i procedur awaryjnych.
3. Opracowuje plan działania w sytuacjach awaryjnych odpowiedni dla operacji, obejmujący co najmniej:
1) plan ograniczenia eskalacji skutków sytuacji awaryjnej;
2) warunki powiadamiania właściwych organów i organizacji;
3) kryteria identyfikacji sytuacji awaryjnej;
4) określenie obowiązków pilota bezzałogowego statku powietrznego oraz wszelkich innych członków personelu odpowiedzialnych za realizację obowiązków istotnych z punktu widzenia operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego.
Oznacza to, że instrukcja operacyjna dla lotów BVLOS musi być zgodna z sekcją UAS.SPEC.050 i z zapisami dodatku 5 do rozporządzenia 2019/947. Dla ułatwiania treść dodatku 5 została „wyjęta” z rozporządzenia i umieszczona w pliku PDF, dla łatwiejszej analizy.
Zawartość instrukcji operacyjnej
Zgodnie z wymaganiami dodatku 5 instrukcja operacyjna INOP powinna zawierać:
- Oświadczenie o spełnieniu wymagań i wprowadzeniu instrukcji do użytku przez operatora
- Opis organizacji operatora
- Koncepcja operacji wykonywanych z użyciem systemów BSP
- Instrukcje obsługi technicznej używanych systemów BSP
- Procedury:
- operacyjne:
- 1) normalne
- 2) bezpieczeństwa
- 3) awaryjne
- inne takie jak:
- procedury zmniejszenia uciążliwości operacji
- procedury ochrony danych osobowych
- procedury prowadzenia dokumentacji
- procedury zgłaszania zdarzeń
- w przypadku bardziej rozbudowanych operacji także:
- procedury minimalizacji błędów ludzkich
- procedury komunikacji pomiędzy członkami wieloosobowej załogi
- procedury zgłaszania gotowości członków załogi do pełnienia obowiązków podczas trwania operacji
- operacyjne:
- Plan działania w sytuacjach awaryjnych (obligatoryjny)
Ad. 1)
Za instrukcję operacyjną odpowiada operator. Często jest to osoba wyznaczona przez operatora, które pełni rolę kierownika odpowiedzialnego.
Ad. 2)
Ta część instrukcji operacyjnej INOP będzie inna dla operatora, który jednocześnie jest pilotem, a inna dla operatora posiadającego flotę dronów i zatrudniającego pilotów.
Ad. 3)
Koncepcja operacji (ang. ConOps) to słowny opis lotów wykonywanych przez operatora.
Ad. 4)
Ponieważ operatorzy wykorzystują obecnie gotowe systemy BSP oferowane przez wyspecjalizowane firmy (np. DJI, Autel, Yuneec), to w punkcie 4 wystarczy załączyć instrukcje obsługi przygotowane przez producentów BSP. Jeśli operator wykorzystuje konstrukcje customowe (oparte np. o oprogramowanie ArduPilot, BetaFlight, INAV), powinien opracować własną instrukcję obsługi lub uzyskać ją od firmy dostarczającej taki BSP.
Ad. 5)
Konieczność opracowania procedur wynika z sekcji UAS.SPEC.050. Spełnienie obowiązków sekcji UAS.SPEC.050 jest wymagana od wszystkich operatorów systemów BSP wykonujących loty w kategorii szczególnej. Jeśli operator korzysta z gotowego systemu BSP (do którego producent dostarczył instrukcję obsługi) i opracował wymagane procedury to pozostaje mu dopisanie trzech pierwszych punktów, czyli:
- Oświadczenie o spełnieniu wymagań i wprowadzeniu instrukcji do użytku przez operatora
- Opis organizacji operatora
- Koncepcja operacji wykonywanych z użyciem systemów BSP
aby instrukcje operacyjna była zgodna z dodatkiem 5.
Cel INOP
Stosowanie instrukcji operacyjnej INOP jest wymogiem formalnym, określonym przepisami, ale czy należy tą instrukcję traktować jedynie jako „zło konieczne”? Absolutnie nie, instrukcja operacyjna to jedno z narzędzi pilota BSP, które odpowiednio użyte pomaga w pracy i zwiększa bezpieczeństwo operacji lotniczej wykonywanej z użyciem systemu BSP. Ponadto zabezpiecza ono interesy operatora.
Stwórz Instrukcję Operacyjną INOP
Bazując na doświadczeniu zdobytym przez naszych ekspertów podczas opracowania instrukcji operacyjnych dla operatorów posiadających floty dronów i zatrudniających wielu pilotów, a także podczas opracowywania wniosków Prezesa ULC na loty wykraczające poza scenariusze standardowe, postanowiliśmy przygotować przejrzysty i merytoryczny kurs on-line, który pozwala każdemu pilotowi BSP zapoznać się z tematem instrukcji operacyjnej oraz samodzielnie ją przygotować na podstawie materiałów szkoleniowych oraz pomocy Piotra Kleczyńskiego.
-
Stwórz Instrukcję Operacyjną INOP984,00 zł
Przygotowanie INOP dla operatora
Instrukcja Operacyjna INOP może być napisana na jednej kartce A4, ale może mieć kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt stron, ponieważ jej zawartość zależy od rodzaju operacji, które są wykonywane przez operatora oraz od wielkości operatora i jego struktury organizacyjnej. Jeśli nie chcesz samodzielnie tworzyć instrukcji operacyjnej w oparciu o wymieniony wyżej kurs on-line, możesz zlecić nam jej opracowanie. Twoją instrukcją zajmą się branżowi eksperci z zespołu KursNaDrony.pl, którego twarzą jest Piotr Kleczyński. Instrukcja operacyjna będzie tworzona w ścisłej współpracy z Tobą, żebyś od samego początku wiedział o niej wszystko – to Ty podpisujesz się po nią! Opracowanie będzie zawierało:
- elementy wymagane w dodatku 5
- elementy wymagane w sekcji UAS.SPEC.050
- opis operatora, używanych systemów BSP i zatrudnianych pilotów BSP
- prosty język bez sformułowań prawniczych, ułatwiający zrozumienie treści osobom bez dogłębnej znajomości przepisów lotniczych
- przejrzystą strukturę zawierająca spis treści, spis używanych skrótów, spis załączników
- elastyczne procedury:
- planowania i realizacji operacji z użyciem systemów BSP
- wykonywania lotów z użyciem systemów BSP operatora w polskiej przestrzeni powietrznej
- uniwersalne procedury normalne, bezpieczeństwa i awaryjne dopasowane do lotów z użyciem wielowirnikowców (MR), samolotów (A) i śmigłowców (H)
- listy kontrolne (checklisty) ułatwiające wykonanie przygotowania operacyjnego przed lotem, realizacji samego lot i czynności po jego zakończeniu
Cena przygotowania INOP dla operatora jest ustalana indywidualnie. Zapraszamy do kontaktu: konsultacje_@drony.pl (skasuj _).